ALKMAAR - Schoner water en een rijkere flora en fauna, dat is het doel van de werkzaamheden in West-Beverkoog en tussen Oudorp en Avenhorn. De provincie Noord-Holland vergroot het leefgebied van rietvogels door natuurvriendelijke oevers uit te breiden. Door de waterkwaliteit te verbeteren neemt de biodiversiteit op den duur toe. Het resultaat: enorme rietlanden met hoge natuurwaarden.


West-Beverkoog
De rietlanden van de West-Beverkoog strekken zich uit over 2,5 kilometer tussen het kanaal Omval-Kolhorn en bedrijventerrein Beverkoog. Op sommige plekken zijn ze wel 100-150 meter breed, waardoor een bijzonder boezemrietland (breed rietland) is ontstaan van 16 hectare. Hier leven en broeden grote aantallen bijzondere rietvogels. Door de versterkte natuurwaarden vergroot de kans dat de beschermde noordse woelmuis hier zijn plek kan gaan vinden.

Oudorp-Avenhorn
De oevers en rietlanden iets verderop, langs de Ringvaart van Heerhugowaard en de Ursemmervaart, vormen het tweede plangebied. Het gaat om 12 kilometer oevers - van Oudorp tot aan Avenhorn - met ertussenin de dorpen Oterleek, Rustenburg en Ursem. Ook hier liggen uitgestrekte boezemrietlanden van plaatselijk meer dan 150 meter breed, met enorme natuurwaarden.

Natuur Netwerk Nederland
De belangrijkste natuurwaarde van dit project is de ‘stapsteen’-functie, omdat de rietlanden een centraal punt zijn in het Natuur Netwerk Nederland (NNN). Ze liggen in de NNN-gebieden Rietlanden West-Beverkoog, Oterleek en Molenkade van ruim 60 hectare, die veel natuurgebieden rondom Alkmaar, Heerhugowaard en Langedijk verbinden. Ten noorden liggen bijvoorbeeld het Oosterdel, Kleimeer en Geestmerambacht, die verder in het noorden verbonden zijn met andere NNN-gebieden. In het oosten liggen Rustenburg en Hensbroek en ten zuidoosten Polder Mijzen en Eilandspolder. Het verbinden van natuur is belangrijk om leefgebieden van dieren te versterken.

Bijzondere natuur
De rietlanden zijn geschikt voor diverse moeras- en rietvogels om in te broeden, waaronder de bruine kiekendief en blauwborst. Ook is de waterspitsmuis aangetroffen, onduidelijk is nog of er een stabiel aantal aanwezig is. Vleermuizen gebruiken het water en de aangrenzende oevers als vliegroute, het gebied is hiervoor uitermate geschikt vanwege het voedselaanbod van insecten in de oevers. Er groeien bijzondere (zeldzame) varens en orchissen, net als de moeraslathyrus, veenreukgras en gewone dotterbloem. De beschermde rugstreeppad komt voor in de directe omgeving, het is aannemelijk dat deze ook in de kruiden en faunarijke graslanden langs de dijken voorkomt.

Werkzaamheden
Sinds eind oktober 2019 heeft de provincie Noord-Holland op twee locaties gewerkt. Er zijn natuurvriendelijke oevers aangelegd, riet is gemaaid en voedselrijke grond verwijderd. Dat laatste is gedaan om te voorkomen dat riet en mos overwoekeren en zeldzame planten verdrijven. De werkzaamheden zijn meegenomen in het regulier onderhoud van de oevers, om de natuur en waterkwaliteit te versterken.

Europese regelgeving
De provincie Noord-Holland is samen met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier verantwoordelijk voor de kwaliteit van het water. Er is op Europees niveau afgesproken dat de kwaliteit van grondwater en sloten, plassen en vaarten vanaf 2015 moet verbeteren. Deze afspraken zijn vastgelegd in de Kaderrichtlijn Water (KRW), een richtlijn die bepaalt dat de wateren een goed leefgebied moeten vormen voor de planten en dieren die er thuishoren.