HEERHUGOWAARD - Een ongeluk met de fiets zit in een klein hoekje. Omdat het steeds drukker op de weg wordt, moet je als fietser extra goed op je omgeving letten. Daarbij is het verstandig om op de hoogte te zijn van de actuele verkeersregels en van wat je rechten en plichten zijn als fietser in het verkeer.
Mede doordat het alsmaar drukker wordt op de weg is het aantal verkeersongelukken met dodelijke afloop de laatste jaren gestegen. In december 2021 verongelukte er nog een fietser van twintig in Oudkarspel. Ook zonder dodelijke afloop kun je flink wat letsel overhouden aan een fietsongeluk. Hoe zit dat in zo'n geval eigenlijk met aansprakelijkheid?
Met de fiets aangereden door een auto: wat nu?
Wat in ieder geval goed is om te weten, is dat fietsers net als voetgangers worden gezien als kwestbare deelnemers aan het verkeer. Zij zijn in tegenstelling tot bestuurders van motorvoertuigen namelijk kwestbaarder op de weg. Daarom is er een speciale regeling samengesteld die geldt bij een aanrijding tussen een fietser en een motorrijtuig. Volgens die regeling is de bestuurder van het motorrijtuig altijd deels aansprakelijk voor een dergelijk ongeval. De fietser kan in zo'n geval schade claimen bij zijn of haar aansprakelijkheidsverzekering of WA-verzekering.
Waar je normaal gesproken bij een ongeluk pas schuldig bent op het moment dat er daarvan bewijs is, is dat niet het geval wanneer er sprake is van een ongeluk tussen een fietser (of voetganger) en een motorrijtuig (auto, scooter, motor etc.). Degene die in het motorvoertuig rijdt, is automatisch aansprakelijk volgens de zogeheten risicoaansprakelijkheid. Hierbij geldt dat de bestuurder bij een aanrijding met een fietser onder de 14 jaar altijd volledig aansprakelijk wordt gesteld. Bij fietsers boven de 14 jaar is dat ook zo, tenzij de bestuurder kan aantonen dat er sprake was van overmacht. Dan krijgt de fietser 50% vergoed. In andere woorden: de fietser krijgt in zo'n geval altijd tussen de 50% en 100% van zijn schade vergoed, ondanks wiens schuld het is.
Ongeluk met andere fietser of een voetganger
Bij een ongeluk met een motorvoertuig zijn de regels omtrent aansprakelijkheid dus vrij duidelijk. Maar: hoe zit dat dan precies bij een ongeluk tussen twee fietsers? Of tussen een fietser en een voetganger? Omdat fietsers op hetzelfde kwetsbare niveau liggen als voetgangers moet er bij een ongeval goed gekeken worden naar wie de schuldige is. Is het overduidelijk dat de schuld bij de ene fietser ligt? Of juist bij de voetganger? Dan betaalt die persoon alle schade en overige kosten. Ben je echter allebei schuldig dan betalen jullie allebei een deel van de schade.
Wanneer het ongeluk met een fietser of voetganger van onder de 14 jaar is, is de kans groot dat je alle schade of een groot deel van de schade alsnog moet betalen. Dat komt omdat kinderen onder de 14 jaar nog niet over een goed ontwikkeld verkeersinzicht beschikken. In sommige gevallen is het lastig om te bepalen wie de schuldige is aan het ongeluk. Kijk in zo'n geval goed of er getuigen aanwezig zijn die de situatie kunnen uitleggen. Wanneer je er samen alsnog niet uitkomt, kan het helpen om een jurist of een andere expert binnen deze niche in te schakelen. Bel in ieder geval altijd de politie zodat er een procesverbaal kan worden opgesteld.
Ongeluk door gebrek aan de weg: wie is aansprakelijk?
Een ongeluk met de fiets kan ook een eenzijdig ongeluk betreffen. In dat geval moet je kijken naar de reden van het ongeluk. Heb je bijvoorbeeld een flinke smak gemaakt door een gebrek aan de weg? Dan is de beheerder van de weg verantwoordelijk om die weg goed te onderhouden. In sommige gevallen is de beheerder aansprakelijk voor de schade, zowel letselschade als schade aan je fiets. Je moet het gebrek kunnen bewijzen, dus maak als het even kan foto's en/of video's ter bewijs. Gladheid of andere weersomstandigheden vallen hier niet onder.
Bij een eenzijdig ongeluk kan het ook zo zijn dat je zelf je opgelopen schade moet betalen, ondanks een gebrek aan de weg. Fietste je bijvoorbeeld veel te hard of heb je waarschuwingsborden genegeerd en ben je daarna onderuit gegaan? Dan kan de wegbeheerder daar niets aan doen. Ook kan het zijn dat het gebrek aan de weg onlangs is ontstaan en de beheerder nog geen tijd had om er wat aan te doen. Wat je in ieder geval zelf kunt doen om veiliger te fietsen en (dodelijke) ongelukken te voorkomen, is goed opletten op de fiets, je houden aan verkeersregels en rekening houden met andere verkeersdeelnemers.